Generator fali prostokątnej o regulowanym współczynniku wypełnienia

Układ generuje falę prostokątną, której częstotliwość jest ustalana w ośmiu podzakresach. Sercem układu jest scalony multiwibrator NE555, zastosowany w swojej podstawowej aplikacji.

Rys. 1. Schemat generatora

Schemat generatora przedstawiono na rys. 1. Częstotliwość sygnału wyjściowego zależy od elementów R1, R2, P1, P2 oraz sumarycznej pojemności kondensatorów C2...C9. Ponadto można regulować współczynnik wypełnienia sygnału w zakresie od 0 do 100%, ale tylko wtedy, gdy zastąpimy rezystory R1 i R2 zworami. Stosując pewną wartość rezystorów R1 i R2 ustalamy minimalny i maksymalny procent wypełnienia przebiegu.

Rys. 2. Schemat montażowy

Montaż układu najlepiej rozpocząć od wlutowania zworki, następnie lutujemy elementy bierne, na końcu wystarczy włożyć układ scalony w podstawkę i generator jest gotowy do pracy.

Układ można zasilić napięciem stałym 5...15 V. Wartości kondensatorów i rezystorów określających częstotliwość można zmieniać według własnych potrzeb. Zasada doboru jest prosta: im większa pojemność kondensatorów C2...C9, tym częstotliwość mniejsza. To samo dotyczy rezystorów: im większa wartości rezystancji, tym częstotliwość mniejsza. Dla proponowanych wartości elementów, największa częstotliwość generowanego przebiegu o współczynniku wypełnienia 0,5 przy zasilaniu 12 V, wynosi około 200 kHz, a najmniejsza 1 Hz.

Piotr Witczak